Akıl başka bir akılla birleşti mi kötü işe, kötü söze mani olur.

O âleme gözbağı, boğaz ve ağızdır. Ey ağız, sen esasen cehennemin bir alevisin!

Kulluk ve iman şimdi makbuldür. Fakat ölümden sonra her şey meydana çıkınca inanmak bir işe yaramaz.

Ey mağrur ve sapık! Canında kendini kâmil sanmaktan daha beter bir illet olamaz. Senden bu kendini beğenme defoluncaya kadar gönlünden de çok kan akar, gözünden de! İblis'in illeti "Ben Âdem'den hayırlıyım!" demesiydi. Bu hastalık, her mahlûkta vardır.

Kendisini kâmil sanan, ululuk sahibi (Zül-Celâl) Allah'ın yolunda uçamaz.

ز آن نمی‌‌پرد به سوی ذو الجلال
کاو گمانی می‌‌برد خود را کمال

Allah Teâlâ mahşer günü halka "Kıyamet günü için armağanın nerede? Bize yapayalnız, azıksız, âdeta sizi yarattığımız gibi geldiniz? Kendinize gelin! Kıyamet günü için ne hediyeniz var, ne getirdiniz? Yoksa tekrar dönüp geleceğinizi ummuyor muydunuz, size bugünün vâdesi bâtıl mı göründü ki?" der.

Güzel yüz aynaya âşıktır.

Padişahların sol taraflarında yiğitler, bahadırlar dururdu, çünkü kalp vücudun sol tarafındadır. Defterdarlarla hesap memurlarının ve kalem ehli olanların makamı sağ taraflarındaydı. Çünkü yazı yazmak ve bir şeyi tespit etmek sağ elin işidir. Sûfilere karşılarında yer verirlerdi. Zira onlar can aynasıdırlar, hattâ aynadan da iyidirler.

Akıllı kişi, çekinilen belâda dostların ölümünden ibret alandır.

O zaman tilki "Aslan bana bunu kurttan sonra teklif etti" diye yüzlerce şükürde bulundu. "Eğer önce bana, bunu pay et diye teklif etseydi, ondan canımı kurtarmama imkân mı vardı?" diye şükürler etti. Şu halde bizden de Allah'a şükürler olsun ki, bizi ancak helâk olanlardan sonra dünyaya getirdi.

İğneye geçirilecek iplik iki ayrı iplik olursa geçmez. İplik bir olursa yanlışlık ortadan kalkar. Kâf (ک) ve Nûn (ن) harflerini iki görürsen de hakikatte birdir. Yokluğu, büyük ve müşkül işleri cezbetmek için Kâf ve Nûn çekicidir. İş yapma hususunda bir olmakla beraber halat görünüşe iki kattır. İster iki ayak olsun ister dört, yol yürür. Makasa benzer, iki ağızlı olduğu halde birden keser.

Külle yevmin hüve fi’şe’n âyetini oku da O'nu katiyyen işsiz güçsüz bilme. En az işi bu dünyaya her gün üç bölük asker yollamasıdır. Bir bölük asker, rahimde (çocukların) yetişip yeşermesi için babaların bellerinden analara gider. Bir bölük asker, dünyayı erkek ve kadınla doldurmak üzere rahimlerden bu yeryüzüne sefer eder. Bir bölüğü de herkesin yaptığı işin karşılığını görmesi için yeryüzünden ecel tarafına yürür.

Eşek yol düşmanıdır, yeşillik görünce sarhoş olur. Onun yüzünden nice ona kul olanlar telef olup gitmişlerdir. Eğer yol bilmezsen eşeğin dileğine aykırı hareket et. Doğru yol, o aykırı yoldur.